आचारसंहितेचे मुख्य मुद्दे (Key points of the Code of Conduct)
आदर्श आचारसंहिता लागू झाल्यानंतर सरकार प्रकल्प किंवा सार्वजनिक उपक्रमांसाठी कोणतेही नवीन आधार तयार करू शकत नाही.
सरकारी संस्थांनी निवडणूक प्रक्रियेदरम्यान कोणत्याही भरती प्रक्रियेत भाग घेऊ नये.
प्रतिस्पर्धी उमेदवार आणि त्यांच्या प्रचारकांनी त्यांच्या प्रतिस्पर्ध्यांच्या घरगुती जीवनाचा आदर केला पाहिजे आणि त्यांच्या घरासमोर रोड शो किंवा निदर्शने करून त्यांना त्रास देऊ नये.
निवडणूक प्रचार रॅली आणि रोड शोमुळे रस्त्यावरील वाहतुकीला अडथळा होऊ नये.
राजकीय पक्ष आणि उमेदवारांनी विद्यमान मतभेद वाढवणाऱ्या किंवा परस्पर द्वेष निर्माण करणाऱ्या किंवा विविध जाती आणि समुदायांमध्ये, धार्मिक किंवा भाषिक किंवा अन्यथा तणाव निर्माण करणाऱ्या कोणत्याही कृतीपासून दूर राहावे. धर्माच्या नावावर मते मागण्याची परवानगी नाही.
उमेदवारांना मतदारांना दारूचे वाटप करण्यापासून परावृत्त करण्यास सांगितले जाते. निवडणूक प्रचारादरम्यान मतदारांना दारूचे वाटप केले जाऊ शकते हे भारतात सर्वज्ञात सत्य आहे.
अंमलात असलेली निवडणूक संहिता सरकार किंवा सत्ताधारी पक्षाच्या नेत्यांना नवीन कल्याणकारी कार्यक्रम जसे की रस्ते बांधणे, पिण्याच्या पाण्याची सोय इ. किंवा रिबन कापण्याचा समारंभ सुरू करण्यापासून रोखते.
आचारसंहितेमध्ये असे निर्देश देण्यात आले आहेत की, सभेचे मैदान, हेलिपॅड, सरकारी गेस्ट हाऊस आणि बंगले यासारख्या सार्वजनिक जागा प्रतिस्पर्धी उमेदवारांमध्ये समान वाटून घ्याव्यात. या सार्वजनिक जागांवर काही उमेदवारांची मक्तेदारी असता कामा नये.
मतदानाच्या दिवशी, सर्व पक्षीय उमेदवारांनी मतदान केंद्रावरील मतदान-कर्तव्य अधिकाऱ्यांना सुव्यवस्थित मतदान प्रक्रियेसाठी सहकार्य करावे. मतदानाच्या दिवशी उमेदवारांनी त्यांचे निवडणूक चिन्ह मतदान केंद्राजवळ आणि आसपास दाखवू नये. निवडणूक आयोगाच्या वैध पासशिवाय कोणीही बूथमध्ये प्रवेश करू नये.
मतदान निरीक्षक असतील ज्यांच्याकडे कोणतीही तक्रार नोंदवता येईल किंवा सादर करता येईल.
सत्ताधारी पक्षाने आपल्या सत्तेचा वापर प्रचारासाठी करू नये.
सत्ताधारी पक्षाच्या मंत्र्यांनी अधिकाऱ्यांची कोणतीही तदर्थ नियुक्ती करू नये, ज्यामुळे मतदारांना सत्तेत असलेल्या पक्षाच्या बाजूने मतदान करण्यास प्रभावित होईल.
मतदानाच्या प्रचारादरम्यान लाऊडस्पीकर वापरण्यापूर्वी, उमेदवार आणि राजकीय पक्षांनी स्थानिक प्राधिकरणांकडून परवानगी किंवा परवाना घेणे आवश्यक आहे. उमेदवारांनी निवडणूक रॅली आयोजित करण्यासाठी स्थानिक पोलिसांना कळवावे जेणेकरून पोलिस अधिकाऱ्यांना आवश्यक सुरक्षा व्यवस्था करता येईल.